”De vaccinatie tegen rabiës is zeer moeilijk te krijgen in Zuid-Amerika,” waarschuwde de arts me nog toen ik mijn vaccinaties voor Colombia en Panama nam. ”Het komt voor dat mensen naar Amerika of zelfs naar huis moeten om de vaccinatie te krijgen.”
Nou, dat klonk niet best. Ik wilde de vaccinaties nemen, maar ik had niet meer voldoende tijd. Bovendien leek het me heel sterk dat mij precies zoiets zou overkomen.
Drie keer raden wie er een paar weken later opzoek moest naar deze schaarse (lees: maar op één plek verkrijgbaar in Zuid-Amerika) vaccinatie. Jup, ik! Ik heb flink hard lopen vloeken. Uiteindelijk kwam het allemaal goed, maar het was een hels avontuur, kan ik je vertellen. Ik ondervond op de harde manier dat mijn arts niet overdreven had toen ze zei dat mensen terug moesten vliegen naar Nederland om hun vaccinatie te krijgen. Ik praat je even bij:
Dodelijk
Maar eerst even een beetje achtergrondinformatie over rabiës, ook wel hondsdolheid genoemd. Rabiës is namelijk niet kinderachtig. Als je geïnfecteerd bent met dit virus, tast het je zenuwstelsel dusdanig aan dat je langzaam aan in een coma raakt en overlijdt. Niet direct, wel na een paar weken.
De rabiësvaccinatie behoeft wat uitleg. Als je geen inentingen hebt gehad voor rabiës, zoals ik, en je bent gebeten door een verdacht dier, moet je binnen 24 uur de vaccinatie genaamd RIG (immunoglobulin) krijgen. Deze RIG is die zeldzame vaccinatie die nauwelijks te krijgen is in onder andere Zuid-Amerika. De ‘normale’ anti-rabiës-vaccinatie moet je ook toegediend krijgen, maar deze vaccinatie is lang niet zo schaars, en vormt daarom niet zo’n groot probleem.
Ben je wél al ingeënt in Nederland, dan moet je alsnog de anti-rabiës-vaccinatie krijgen als je gebeten of gekrabd bent door een dier. Deze vaccinatie moet je binnen 48 uur binnen zien te krijgen. Omdat deze vaccinatie dus veel makkelijker verkrijgbaar is dan de RIG, heb je daarmee waarschijnlijk meer succes en bespaar je jezelf een hoop stress.
(!) De GGD of je reisverzekering kunnen je verder helpen en je vertellen of je inderdaad in aanmerking komt voor de vaccinatie. Raadpleeg daarom altijd je zorgverzekering als je twijfelt over een geval. Zij helpen je verder.
Wat er gebeurde
Goed, dit gebeurde er. Ik was op Isla Grande, een groot eiland vlakbij Cartagena, Colombia. Ik was niet aan de toeristische zijde, maar aan de andere kant van het eiland. Het leek me grappig om Casa Grande te bezoeken, een verpauperde villa van Escobar, waar naar het schijnt vandaag de dag nog mensen wonen. Nou, het was al een fout om daarheen te gaan (vertel in een ander blog meer). Dit was de enige dag van 49 dagen reizen dat ik me onveilig voelde. Het eiland aan deze kant was smerig. Overal lagen lege blikjes en andere meuk. Het voelde niet goed.
Casa Grande @ Isla Grande
Terwijl ik op het eiland verdwaald opzoek was naar een strand, kwam ik twee agressieve honden tegen, die niet al te gezond oogden. Eén blafte agressief naar me en likte daarna aan z’n poot die helemaal open lag. De ander zat met iets vochtigs (neus of tong) op mijn enkel. Die enkel zat vol vers opengekrabde wonden die ooit muggenbulten waren. Niet uiterst fris, dus ik dacht er goed aan te doen om het schoon te spoelen met water.
”Neem het vaccin”
Omdat ik wist dat rabiës eigenlijk nauwelijks voorkwam, besloot ik eerst om er verder niets mee te doen. Na een Googlebeurt kwam ik erachter dat rabiës ook via een lik op een open wond kan worden overgebracht. Hmm.. Moest ik dan toch even mijn reisverzekering van Univé raadplegen? Ik deed dat voor de zekerheid, en stuurde ze op verzoek een foto van mijn enkel met wonden.
Ik wilde alleen maar even horen dat er inderdaad niets aan de hand was. Maar dat zeiden ze niet. ”Naar oordeel van onze medische dienst moet je deze vaccinaties krijgen:” gevolgd door namen van de vaccinaties. Stress. Die zag ik even niet aankomen. Ik wist dat je deze vaccinatie binnen 24 uur moest krijgen, en ik zat ondertussen al in uur 17 na het incident. Kut.
Mijn reisverzekering Univé had al snel drie opties voor me. Deze vaccinatie was inderdaad moeilijk verkrijgbaar hier in Zuid-Amerika, zoals ik al verwachtte, maar hij moest in Cartagena te verkrijgen zijn. Godzijdank, want daar was ik toevallig, in Cartagena. Als het er niet was, dan moest ik naar óf Miami, óf terug naar Nederland voor een vaccinatie. En ik wist niet of ik dat laatste wel zo zag zitten.
Terug naar Nederland?!
Met de taxi was ik binnen twintig minuten in het ziekenhuis. 11.00 in de ochtend, 18 uur na het incident. In het ziekenhuis deed ik mijn verhaal in mijn beste Spaans, maar dat ging niet helemaal soepel. Ik vroeg of ze de vaccinatie inderdaad hadden, maar voordat ik antwoord kreeg, moest ik eerst een consult. Daarbij zei de balievrouw dat ze de vaccinatie niet hadden en dat het bovendien niet nodig was, omdat ik niet gebeten was. Ik snapte er helemaal niets meer van.
Ondertussen belde mijn verzekering me met het bericht dat het best kon dat het ziekenhuis de vaccinatie inderdaad niet had óf het niet aan me zouden vrijgeven. De beste optie volgens hen was: terugvliegen naar Nederland. Ze had de vluchtgegevens al voor me klaarstaan. Ik wist niet wat ik hoorde. Ik wist dat het een optie was, teruggaan naar Nederland, maar ik had gehoopt dat het ziekenhuis de vaccinatie had. Terug naar Nederland?! Voor een prik?!
Wachtend in mijn kamer, net weggebracht in de rolstoel
Ik wist op dat moment niet meer goed wie ik moest geloven, of wat ik moest denken en al helemaal niet wat ik moest doen. Op zulke momenten zuigt het om alleen op reis te zijn. Ik besloot de druk op het ziekenhuis op te voeren en om 15.00 kreeg ik het bericht dat ze het inderdaad hadden, maar ze moesten het ophalen. Om 20.00 waren de RIG en de anti-rabies-vaccinaties gezet. Pfjew, die zaten. Vanaf nu moest het makkelijker worden. Leek me…
Nog twee te gaan..
Ik moest nog twee prikken krijgen in de aankomende zeven dagen. En deze anti-rabies-prikken waren wel makkelijk te verkrijgen; die hebben ze vrijwel overal. Omdat ik geen zin had om nog een week in Cartagena (veel te heet) te blijven, ging ik voor een week terug naar Medellín. Daar kon ik me nog mákkelijk een week vermaken. Ik dacht dat het daar soepel zou gaan. Mijn reisverzekering had het ziekenhuis al op de hoogte gesteld van mijn komst. Maar soepel ging het niet.
In het ziekenhuis werd ik rondgereden in een rolstoel (zo gaat dat daar, blijkbaar). Ik vond het nogal dramatisch, en zei ze dat ik zelf ook wel kon lopen. Dat vonden ze erg grappig, maar het is nou eenmaal protocol, vertelde de rondrijmeneer me. En ook hier was het nog maar de vraag of de vaccinatie vrijgegeven mocht worden. Uiteindelijk werd het vrijgegeven, maar moest ik de vaccinatie zelf ergens anders in Medellín ophalen en betalen.
Hondsdolheid: donkerpaars: ziekte komt veel voor, roze: ziekte komt voor, grijs: weinig hondsdolheid. Bron: WHO 2008.
Op die plek kwam ik vijf minuten na sluitingstijd binnen. Ik legde het verhaal uit: dat er een vaccinatie voor me gereserveerd was. Daar wisten ze niks van. En: ‘Ze. Waren. Ge-slo-ten.’ Ja, ik hoor je wel. Ik snap je wel. Maar moet die vaccinatie hebben. Ik raakte helemaal in de stress want ik kon mezelf al helemaal niet uitdrukken in medisch-Spaans, en al helemaal niet onder tijdsdruk. Ze hadden geen flauw benul welke vaccinatie ze me moesten geven.
Uiteindelijk spoten ze ter plekke wat in mijn arm, wat later het juiste medicijn bleek te zijn. Eind goed, al goed. Een week een paar dagen later kwam ik zoals afgesproken terug voor prik #3. Daar waren ze me nog niet vergeten. Vriendelijk begroetten ze me. ”Hola, es la chica Rabia!” (Hé, daar heb je het rabies-meisje!)
Eind goed, al goed
Dat was me het avontuur wel. In totaal spendeerde ik 16 uur in ziekenhuizen, maar dat maakt niet uit: de prikken zijn gezet! De laatste krijg ik hier nu in Nederland. Ik hoef volgens mij niet meer te vertellen of ik het nemen van de de rabiësvaccinaties in Nederland aanraad of afraad.
Doe jezelf een lol en neem de vaccinaties gewoon in Nederland, als ze geadviseerd worden. Het kan je zoveel gedoe, geregel, gestress en gereis besparen. Als je écht terug naar huis gaat voor een prik, baal je hard, geloof mij.
En, ook niet onbelangrijk: zorg dat je zorg- en/of reisverzekering goed geregeld is. Ik ben echt enorm onder de indruk geweest van hoe netjes mijn reisverzekering alles geregeld heeft met mijn zorgverzekering vanuit Nederland. Ik ben zo’n persoon dat al lang vergeten is welk pakket ‘ie ooit heeft gekozen en hoe ‘ie überhaupt verzekerd is. Gelukkig kwam ik er tijdens het bellen achter dat ik bij zowel mijn reis- als zorgverzekering goed verzekerd ben voor dit soort situaties. Een bof, want als je dit allemaal zelf moet betalen, ben je aan de beurt. In de USA kunnen kosten van RIG oplopen tot vijfduizend dollar, is me verteld.
Goed, ik ben er nu goed vanaf gekomen. Ik wil je niet in een hoek drukken, maar doe jezelf een lol, en zorg dat je de vaccinaties thuis al krijgt.
Gr. La chica Rabia